بی‌مهری به زبان فارسی در نیکوترین شهر پارسی‌گویان
تاریخ انتشار: ۴ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۶۵۲۴۹
«اگر امروز ناصرخسرو بازهم به اصفهان سفر کند و صدها واژۀ بیگانه را بر درودیوار شهر و ساختمان‌های عمومی اصفهان ببیند، بازهم در سفرنامۀ خود، اصفهان را «شهرِ پارسی‌گویان» توصیف خواهد کرد؟»
به گزارش خبرنگار ایمنا، در یادداشتی که شاهین سپنتا پژوهشگر فعال فرهنگی در اختیار خبرگزاری ایمنا قرار داده، آمده است:
«ناصرخسرو شاعر بزرگ ایرانی در سدۀ پنجم هجری، هنگامی‌که درراه بازگشت از سفر حج به اصفهان رسید، از این شهر با عنوان «نیکوترین شهرِ پارسی‌گویان» نام برد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
طبق اصل پانزدهم قانون اساسی، زبان و خطِ رسمی و مشترک همۀ مردم ایران فارسی است و همۀ مردم و نهادها ملزم به رعایت این اصل در همه‌جا هستند. اما باوجوداین پشتوانۀ قانونی محکم و با برخورداری اصفهان از نهادهایی همچون دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی، سازمان فرهنگی شهرداری، ده‌ها فرهنگ‌سرا، و چندین سازمان فرهنگی مردمی و دولتی دیگر، روزبه‌روز استفاده از واژگان بیگانه در اماکن عمومی شهر رواج بیشتری می‌یابد؛ و اگرچه معنای بسیاری از این واژه‌ها نزد عموم مردم ناشناخته است، ولی نهادهای شهری شاید با این انگیزه که هرچه نام ناشناخته‌تر باشد، در نظر شهروندان جذاب‌تر به نظر خواهد آمد، به این نام‌گذاری‌ها اقدام می‌کنند و وظیفۀ قانونی خود را در پاسداری از زبان فارسی به فراموشی سپرده‌اند.
به‌کارگیری غیرضروری واژه‌هایی همچون «بی. آر. تی»، «تله سیژ»، «کارتینگ» توسط نهادهای شهری که باعث جاری شدن این واژگان در گفتگوهای روزانه شهروندان شده است، تنها "مشت نمونۀ خروار" از چنین رویکردی است.
بیشۀ ناژوان، همواره بخشی از پهنۀ تاریخی، فرهنگی، و طبیعی «مهربین» در اصفهان بوده است و در فرهنگ مردم اصفهان همیشه از ناژوان با عنوان «بیشه» نام‌برده شده، اما این روزها اگر سری به این بیشۀ قدیمی اصفهان بزنید، همه‌جا با نام‌نوشته‌هایی روبرو می‌شوید که عبارت «پارک جنگلی ناژوان» بر روی آنها نقش بسته است. این در حالی است که در اصفهان از دیرباز به مناطق طبیعی یا نیمه‌طبیعی حاشیۀ زاینده‌رود بیشه گفته‌اند که برای نمونه می‌توان از بیشه‌های قدیم اصفهان همچون بیشۀ ناژوان، بیشۀ حبیب، بیشۀ خزایی نام برد که در حال حاضر متأسفانه به‌جز بیشۀ ناژوان از بقیه جز نام چیزی باقی نمانده است. عدم شناخت و درک درست از ماهیت و هویت بیشۀ ناژوان، در سال‌های گذشته موجب بارگذاری‌های غیرضروری، غیراصولی و مخرب در آن گسترۀ طبیعی شده است. همچنین شاهدیم که در برخی از گذرها، به‌جای واژه اصیل «مادی» که نشانۀ هویت فرهنگی و تاریخی این شهر است از واژۀ «نهر» استفاده‌شده است.
بی‌گمان، واژه‌های ویژۀ جغرافیای فرهنگی اصفهان، همچون «مادی» و «بیشه»، بخشی از هویت این شهر به شمار می‌روند و جایگزین کردن آنها با واژه‌هایی همچون «نهر» یا «پارک جنگلی»، اشتباهی راهبردی و نادیده گرفتن بخشی از هویت و میراث طبیعی و فرهنگی اصفهان به شمار می‌رود.
یکی دیگر از نمودهای این بی‌مهری به واژگان ارجمند و شناسنامه‌دار فارسی، جایگزینی واژۀ بیگانۀ «مارکت» به‌جای واژۀ «بازار» در نام نوشته‌های انگلیسی نصب‌شده بر درودیوار بازار بزرگ اصفهان در میدان نقش‌جهان است؛ درحالی‌که واژۀ بازار از زبان فارسی وارد زبان انگلیسی و دیگر زبان‌های اروپایی نیز شده است و در ایران و بسیاری از کشورهای خاورمیانه به مکانی دارای ساختار تاریخی و معماری سنتی، به‌عنوان گذری سرپوشیده با غرفه‌ها و مغازه‌های متعدد گفته می‌شود که در آن مغازه‌ها کالاهای متنوعی را عرضه می‌کنند. اکنون پرسش این است که چرا واژۀ فارسی بازار که در دانشنامۀ بریتانیکا نیز به همین صورت درج‌شده و از دیرباز نشانۀ هویت مراکز بزرگ تاریخی بازرگانی شهرهایی همچون اصفهان، تبریز و شیراز و … است باید با واژۀ نامفهوم «مارکت» جایگزین شود؟
بر پیشانی تالار گردهمایی گلستان شهدای اصفهان که سرای ابدی جوانان رشیدی است که جان خود را درراه استقلال و حفظ تمامیت این کشور فدا کردند، واژۀ بیگانۀ «سالن» درج‌شده است و به‌جای «تالارِ گردهمایی»، عبارت «سالن اجتماعات» نقش بسته است.
همچنین بر سردر بازارچه بلند یا بازار هنر اصفهان که از شاهکارهای معماری دوران صفوی است، با دخل و تصرف آشکار صورت گرفته و بدون نظارت نهادهای ذی‌ربط همچون سازمان میراث فرهنگی، با خط درشت انگلیسی عبارت بازار هنر روی کاشی هفت‌رنگ نقش بسته است و به‌این‌ترتیب هویت تاریخی و فرهنگی این بنای ارزشمند مخدوش شده است؛ حال‌آنکه اگر منظور از متعرضان به هویت این بنا، آگاهی‌رسانی به گردشگران خارجی بود، می‌توانستند با نصب یک نام نوشتۀ جداگانۀ انگلیسی در کنار ورودی بازارچه، به این مقصود دست یابند و نیازی به تخریب چهرۀ بنای تاریخی نبود.
جای دارد که شهرداری و شورای شهر اصفهان نسبت به بازاندیشی در رویۀ فعلی، کوشا باشند و پیش از به‌کارگیری نام‌های غیرفارسی برای برابریابی درست، از فرهنگستان زبان فارسی استعلام کنند و همۀ مردم و نهادهای شهر با عمل به وظیفۀ قانونی خود از به‌کارگیری نام‌های بیگانه و غیرفارسی در گردشگاه‌ها و مراکز فرهنگی و طبیعی شهر پرهیز کنند.»
کد خبر 614737منبع: ایمنا
کلیدواژه: شهر اصفهان فرهنگستان زبان و ادب فارسی زبان و ادب فارسي نام گذاري معابر نام گذاري خيابان ها هويت اصفهان مدیریت شهری شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق پارسی گویان زبان فارسی واژه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۶۵۲۴۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اعلام آمادگی دانشگاه مطرح ایرانی برای آموزش زبان فارسی به دانشجویان اخراجی آمریکا
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فارس، مدتی است دانشجویان دانشگاه های آمریکایی و اروپایی در حمایت از مردم مظلوم فلسطین به پا خواسته اند و اعتراضات گسترده شان به گوش جهانیان رسیده است.
در این رابطه عبداله معتمدی رئیس دانشگاه علامه طباطبائی گفت: این اتفاق، اتفاق بی سابقه و میمونی است که بیداری واقعی در فضای دانشگاهی را نشان می دهد.
وی افزود: با توجه به اتفاقاتی که افتاده دانشگاه علامه طباطبائی هم آمادگی دارد سوابق تحصیلی استادان و دانشجویان علوم انسانی دانشگاهیان آمریکایی که اخراج شده را برای پذیرش بررسی کند.
رئیس دانشگاه علامه طباطبائی اضافه کرد: ما حتی آمادگی داریم از این افراد برای حضور در مجامع علمی دانشگاه دعوت کنیم تا از ارزیابی و تجربیات شان از اتفاقاتی که در کشورهای اروپایی و آمریکایی رخ می دهد استفاده کنیم.
معتمدی در ادامه گفت: اگر رشته تحصیلی این افراد با رشته تحصیلی دایر در دانشگاه علامه طباطبائی مطابق باشد آمادگی داریم به این دانشجویان بورس تحصیلی ارائه کنیم و حتی آمادگی آموزش زبان فارسی از طریق وبینار و فضای مجازی در دوره های معینی به آنها داریم تا با زیان فارسی آشنا شوند.
تداوم بارندگیها در کشور / دمای هوا در بعضی مناطق کاهش می‌یابد